Hội đồng thẩm phán nhận định: “Trong những thời điểm quan trọng, Hồ Duy Hải đều thừa nhận hành vi phạm tội” – Thực hiện: Thái Sơn – Vũ Hân |
Theo đó, ông Nguyễn Trí Tuệ, Phó chánh án TAND tối cao thay mặt Hội đồng Thẩm phán đọc bản án, nêu rõ: thứ nhất, về kháng nghị giám đốc thẩm của Viện trưởng Viện KSNDTC cho rằng “việc kết luận việc Hải có mặt ở hiện trường là không có căn cứ”, Hội đồng Thẩm phán cho rằng, căn cứ vào lời khai của một số nhân chứng và của Hải, có việc chiếc xe máy có mặt ở bưu cục; lời khai của Hải phù hợp với lời khai của các nhân chứng về đặc điểm mái tóc của Hải (chẻ 2 mái), áo của Hải.
Lời khai của Hải cũng phù hợp với chị Ngân (người bán trái cây) về việc đưa tiền cho chị Nguyễn Thị Thu Vân (một trong 2 nạn nhân) đi mua trái cây.
Kết quả khám nghiệm hiện trường có 2 túi trái cây, phù hợp với lời khai của Hải và của chị Ngân. Lời khai của Hải phù hợp với vị trí, các đồ vật có mặt trong phòng, với những đặc điểm, màu sắc chỉ có thể có mặt ở hiện trường mới có thể mô tả chính xác.
Do đó, Hội đồng Thẩm phán cho rằng, đủ có chứng cứ kết luận Hải có mặt tại hiện trường và kháng nghị giám đốc thẩm của Viện trưởng VKSND tối cao là không đúng.
Thứ hai, kháng nghị cho rằng Hải không thể có mặt ở Bưu điện Cầu Voi trước 19 giờ 39 phút 22 giây. Hội đồng Thẩm phán nêu dẫn chứng về việc nhân chứng Đinh Vũ Thường có mặt ở bưu điện trước thời điểm nêu trên (nhân chứng khai có nhìn thấy thanh niên ngồi trên ghế salon), lời khai của Hải phù hợp với lời khai của nhân chứng.
Hội đồng Thẩm phán cho rằng, kết luận Hồ Duy Hải có mặt tại Bưu điện Cầu Voi khoảng 19 giờ 30 phút là có cơ sở và kháng nghị của Viện trưởng Viện KSND tối cao là không có căn cứ.
Thứ ba, kháng nghị cho rằng nhiều chứng cứ chưa được thu thập, đánh giá, lời khai của bị cáo còn nhiều mâu thuẫn… Hội đồng Thẩm phán cho rằng, lời khai có nhiều mâu thuẫn như kháng nghị, nhưng điều này phù hợp với diễn biến tâm lý tội phạm và chứng tỏ cơ quan tố tụng cấp sơ thẩm, phúc thẩm không mớm cung, bức cung bị cáo.
Những tình tiết này chỉ có những người trực tiếp thực hiện hành vi mới biết, một lần nữa khẳng định Hải có mặt tại hiện trường, nói chuyện và có hành vi sờ nạn nhân. Mặc dù lời khai có mâu thuẫn, nhưng không nhất thiết phải hủy án để điều tra lại.
 Đại diện Viện KSND tối cao nêu quan điểm tại phiên giám đốc thẩm |
Thứ tư, kháng nghị nêu việc có nhiều mâu thuẫn lớn trong thu thập chứng cứ, như đêm đó Bưu điện Cầu Voi có nước hay không, không có dấu vết va đập trên lavabo dù Hồ Duy Hải khai đập đầu nạn nhân vào lavabo… Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao cho rằng lời khai của các nhân chứng phù hợp với lời khai của Hải về việc bưu điện có nước vì có giếng nước riêng, nên có cơ sở kết luận tối đó Bưu điện Cầu Voi không mất nước như lời khai của Hải.
Việc mở vòi trên lavabo không thấy có nước chảy không có ý nghĩa chứng minh là hôm đó Bưu điện Cầu Voi không có nước.
Về nhận định Hải khai đập đầu nạn nhân vào lavabo nhưng không thấy dấu vết trên lavabo, do đó không có cơ sở chứng minh tội phạm, Hội đồng Thẩm phán cho rằng, đó là nhận định trái với nguyên tắc chứng minh tội phạm. Đó là lời khai sai, chứ không phải không có hành vi phạm tội như kháng nghị suy diễn.
Hội đồng thẩm phán dẫn các chứng cứ cho rằng sau đó Hải lại khai không đập đầu chị Hồng vào lavabo, biên bản khám nghiệm và bản án cũng không khẳng định Hải đập đầu chị Hồng vào lavabo, nên không cần thiết phải điều tra lại chi tiết này.
Thứ năm, lời khai của Hải mâu thuẫn với vị trí các đồ vật có mặt trong phòng, Hội đồng Thẩm phán cho rằng, đều đã được thể hiện ở bản án, nên không nhất thiết phải điều tra lại. Tình tiết này không có ý nghĩa trong việc khẳng định bị cáo Hồ Duy Hải có phạm tội hay không, nên không nhất thiết phải điều tra lại.
Thứ sáu, không có dấu vết máu trên cánh cổng sau, dù lời khai cho biết Hải trèo cổng sau tẩu thoát sau khi cắt cổ chị Hồng bị máu bắn lên người là không phù hợp. Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao cho rằng, Hải khai đã vào nhà vệ sinh rửa sạch máu, nên việc này không mâu thuẫn với lời khai của Hải, không nhất thiết phải điều tra lại.
Thứ bảy, về dấu vân tay thu thập được ở hiện trường không có của Hồ Duy Hải, là dấu vân tay của ai cũng chưa được làm rõ. Hội đồng Thẩm phán cho rằng, căn cứ vào các lời khai của bị cáo phù hợp với biên bản khám nghiệm hiện trường, lời khai của nhân chứng… đủ căn cứ để khẳng định Hồ Duy Hải có hành vi phạm tội.
Thứ tám, kháng nghị của Viện trưởng Viện KSND tối cao cho rằng, nếu Hải đánh vào mặt chị Hồng bằng tay không đủ để gây ra các vết rách trên mặt, cằm được Hội đồng Thẩm phán cho rằng chủ quan, loại trừ một số cơ chế hình thành các vết thương. Hội đồng Thẩm phán dẫn các biên bản khám nghiệm và cho rằng vùng đầu, mặt của nạn nhân đã bị va đập vào các vật với bề mặt khác nhau và va đập nhiều lần… Các kết luận giám định phù hợp với lời khai của Hải, biên bản khám nghiệm hiện trường, biên bản khám nghiệm tử thi… nên việc điều tra lại để làm rõ là không cần thiết.
 Mẹ Hồ Duy Hải đang ngóng trông và chờ kết quả giám đốc thẩm về số phận của con trai mình |
Thứ 9, kháng nghị cho rằng mẫu tàn tro thu được không có giá trị chứng minh vụ án. Hội đồng Thẩm phán cho rằng nếu không có lời khai của Hải về việc Hải đốt quần áo, chứng cứ vụ án tại 2 địa điểm cụ thể, thì không ai biết hiện trường nơi Hải thực hiện các hành vi đó. Sau khi Hải khai cơ quan điều tra mới đến và thu nhận tàn tro và Hải khai mẩu da thu được là thắt lưng của Hải, mẩu vải sọc đen trắng là áo của Hải… Do đó, Hội đồng Thẩm phán nhận định mẫu tàn tro này có giá trị chứng minh tội phạm và kháng nghị của Viện trưởng Viện KSND tối cao là không có cơ sở.
Thứ 10, kháng nghị cho rằng có mâu thuẫn trong việc tiêu thụ tài sản. Hội đồng Thẩm phán cho rằng, các tài sản Hải khai đã tiêu thụ phù hợp với lời khai của bố chị Hồng, chị Hiếu (bạn của chị Hồng và chị Vân), của các nhân chứng khác về tài sản của chị Hồng, chị Vân và tài sản của bưu điện bị mất.
Khi cho Hải nhận dạng các tài sản bị mất, Hải thừa nhận đã chiếm đoạt các tài sản này. Hải có khai chi tiết và vẽ sơ đồ nơi Hải tiêu thụ điện thoại, hành trình tiêu thụ tài sản, chôn simcard điện thoại… phù hợp với lời khai của các nhân chứng. Từ những bằng chứng nêu trên, chỉ có người tiêu thụ tài sản mới có thể biết các chi tiết trên, nên không nhất thiết phải điều tra lại.
 Bưu cục Cầu Voi, nơi 2 nữ nhân viên bị sát hại, bị bỏ hoang 12 năm nay |
Thứ 11, kháng nghị cho rằng Hải khai lần đầu đến Bưu điện Cầu Voi, nhưng lại mô tả được chi tiết các đồ vật có mặt trong phòng. Hội đồng Thẩm phán nêu với thời gian Hải có mặt tại hiện trường từ 19 giờ 30 phút đến 21 giờ 30 phút không phải thời gian ngắn, Bưu điện Cầu Voi có diện tích nhỏ nên việc có thể mô tả được chi tiết đồ vật có trong phòng là không mâu thuẫn, không nhất thiết phải điều tra lại.
Thứ 12, kháng nghị mâu thuẫn trong việc Hải trở về nhà, nhưng Hội đồng Thẩm phán cho rằng đây không phải chi tiết chứng minh hành vi phạm tội nên không nhất thiết phải điều tra lại.
Thứ 13, về việc kháng nghị nêu các chứng cứ thu được như con dao, thớt, ghế… không phải công cụ gây án, không đủ căn cứ để xác định tội phạm, Hội đồng Thẩm phán cho rằng, lời khai của Hải phù hợp với biên bản khám nghiệm hiện trường và lời khai của các nhân chứng thu dọn hiện trường.
Mặc dù Hải có nhiều lời khai mô tả thớt không đúng về độ dày, kích thước thớt; nhưng qua lời khai của các nhân chứng, Hải nhận dạng chiếc thớt, con dao các nhân chứng đã nhìn thấy thì trùng khớp.
Hội đồng Thẩm phán cho rằng việc cơ quan điều tra yêu cầu các nhân chứng mua thớt và dao chỉ phục vụ việc nhận dạng vật tương tự và phục vụ điều tra chứ không phải để khẳng định tội phạm như kháng nghị của Viện trưởng Viện KSND tối cao…
Thứ 14, về kháng nghị liên quan đến thời điểm chết của nạn nhân, Hội đồng Thẩm phán đồng ý đây là thiếu sót, nhưng không ảnh hưởng đến bản chất vụ án.
Thứ 15, về việc khám nghiệm tử thi, kháng nghị cho rằng vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng khi một người vừa khám nghiệm hiện trường vừa khám nghiệm tử thi, Hội đồng Thẩm phán cho rằng, kháng nghị của Viện trưởng Viện KSND tối cao là không đúng.
Thứ 16, về kháng nghị nội dung không đưa lời khai ban đầu của Hải và một số nhân chứng khác vào hồ sơ, Hội đồng Thẩm phán cho rằng đây là thiếu sót của cơ quan điều tra, nhưng tại phiên giám đốc thẩm Cơ quan điều tra đã công bố các tài liệu này và không ảnh hưởng đến bản chất vụ án nên không nhất thiết phải điều tra lại.
 Người thân Hồ Duy Hải đến cổng Tòa án nhân dân tối cao ngóng tin về phiên giám đốc thẩm ẢNH GIA ĐÌNH HỒ DUY HẢI CUNG CẤP |
Thứ 17, việc sửa chữa biên bản ghi lời khai, Hội đồng Thẩm phán cho rằng đây là thiếu sót, vi phạm thủ tục tố tụng của cơ quan điều tra, nhưng trong cáo trạng, bản án sơ thẩm, phúc thẩm đều không viện dẫn các bút lục có sai sót như kháng nghị nêu nên các sai sót đó không ảnh hưởng đến bản chất vụ án và không nhất thiết phải điều tra lại.
Hội đồng Thẩm phán thừa nhận cơ quan điều tra đã có nhiều vi phạm trong quá trình điều tra, thu thập chứng cứ, không trưng cầu giám định kịp thời, biên bản giám định không có người chứng kiến, biên bản ghi lời khai có sửa chữa, không đưa vào hồ sơ một số lời khai… theo kháng nghị của Viện trưởng Viện KSND tối cao là đúng, nhưng không ảnh hưởng đến bản chất vụ án. Đề nghị cơ quan điều tra Công an tỉnh Long An kiểm điểm nghiêm túc các sai phạm trên.
Một số kháng nghị điều tra lại của Viện trưởng Viện KSND tối cao là không đúng, không ảnh hưởng đến bản chất vụ án. Trong những thời điểm quan trọng, Hải đều nhận hành vi phạm tội và xin giảm nhẹ hình phạt. Quá trình xem xét vụ án không có bằng chứng Hải bị bức cung, nhục hình; không có bằng chứng chứng minh Hải ngoại phạm; có nhiều chi tiết chỉ có người có mặt ở hiện trường và thực hiện hành vi mới có thể biết được. Do đó, Hội đồng Thẩm phán TANDTC cho rằng có đủ căn cứ để khẳng định Hải đã thực hiện hành vi phạm tội với chị Hồng và chị Vân.
Từ những căn cứ nêu trên, Hôi đồng thẩm phán TAND tối cao quyết định không chấp nhận quyết định kháng nghị của Viện trưởng Viện KSND tối cao.
Phiên xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm được mở từ ngày 6.5, Hội đồng Thẩm phán phiên giám đốc thẩm có 17 thẩm phán, do Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình làm chủ tọạ.
Trong 2 ngày qua, Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao đã xem xét toàn bộ hồ sơ, tài liệu liên quan đến vụ án theo kháng nghị của Viện KSND tối cao.
 Bưu điện Cầu Voi, thời điểm lúc phát hiện vụ án mạng |
Đó là mâu thuẫn về hành vi tấn công nạn nhân; hành vi hiếp dâm nạn nhân của bị cáo. Không có nhân chứng nào khẳng định được Hồ Duy Hải có mặt tại hiện trường vụ án. Chưa điều tra làm rõ được địa điểm, người tiêu thụ tài sản do phạm tội mà có theo lời khai của bị cáo…
Theo kháng nghị của Viện KSND tối cao, trong vụ án Hồ Duy Hải, các cơ quan tiến hành tố tụng đã có nhiều vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng.
Trong đó, bỏ sót những chứng cứ vụ án, không trưng cầu giám định vết máu, không đưa một số lời khai của Hồ Duy Hải và người làm chứng vào hồ sơ vụ án, dẫn đến sai lầm trong giải quyết vụ án.
Liên quan đến những kháng nghị này, đại diện điều tra viên Công an tỉnh Long An thừa nhận, do sơ suất trong khám nghiệm hiện trường, nhận định của điều tra viên còn hạn chế trong xác định rõ dấu vết, hung khí… Tuy nhiên, cả cơ quan điều tra và cơ quan tố tụng sơ thẩm, phúc thẩm đều cho rằng có sai sót nhưng không ảnh hưởng đến bản chất của vụ án.
Liên quan đến vấn đề này, đại diện Viện KSND tối cao nhiều lần nêu rõ tại tòa, kháng nghị của cơ quan này không khẳng định Hồ Duy Hải bị oan mà là đề nghị hủy bản án, điều tra lại để làm rõ những vấn đề về thủ tục điều tra, tố tụng.
Trong buổi sáng hôm nay, 8.5, đại diện Viện KSND tối cao đã đề nghị có 6 việc phải làm khi điều tra lại. Đó là thực nghiệm lại điều tra hiện trường; xác định dấu vân tay là của ai và các đối tượng tình nghi; trưng cầu giám định thời điểm nạn nhân chết; làm rõ cơ chế gây thương tích; xác định rõ hơn động cơ, mục đích gây án; bổ sung vào hồ sơ vụ án những tài liệu, chứng cứ đang có trong hồ sơ nghiệp vụ của cơ quan điều tra.
Viện KSND tối cao khẳng định có đủ căn cứ và đủ cần thiết để kháng nghị 2 bản án sơ thẩm, phúc thẩm, để làm rõ mâu thuẫn, thiếu sót trong tố tụng. Những vấn đề trên cần phải khắc phục để bảo đảm việc giải quyết vụ án khách quan, đúng pháp luật, không làm oan người vô tội và không bỏ lọt tội phạm.
Tuy nhiên, trong buổi trưa nay, căn cứ vào các nội dung trong vụ án, Chủ tọa phiên giám đốc thẩm của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao đã lấy biểu quyết về 4 vấn đề cụ thể:
Vụ án đã có những sai sót về tố tụng như đã nêu. Những sai sót đó có làm thay đổi bản chất vụ án hay không? Kết quả, 17/17 thành viên biểu quyết “Không thay đổi bản chất vụ án”.
Bản án phúc thẩm và bản án sơ thẩm kết án Hồ Duy Hải có đúng người, đúng tội, đúng mức án hay không? Kết quả, 17/17 thành viên biểu quyết “Đúng người, đúng tội, đúng mức án”.
Quyết định số 639/QĐ-CTN ngày 17.5.2012 của Chủ tịch nước bác đơn xin ân giảm án tử hình của Hồ Duy Hải đang có hiệu lực, Quyết định kháng nghị số 15/QĐ-VKSNDTC-V7 của VKSND tối cao có đúng pháp luật hay không? Kết quả, 17/17 thành viên biểu quyết “Không đúng pháp luật”.
Chấp nhận kháng nghị, hủy 2 bản án phúc thẩm và sơ thẩm, trả hồ sơ điều tra bổ sung hay không chấp nhận kháng nghị? Kết quả, 17/17 thành viên biểu quyết “Không chấp nhận kháng nghị”.
Vụ án Hồ Duy Hải phạm tội giết người và cướp tài sản xảy ra tại tỉnh Long An từ đầu năm 2008. Hai nạn nhân bị sát hại là nữ nhân viên Bưu điện Cầu Voi, huyện Thủ Thừa, tỉnh Long An. Bản án sơ thẩm của TAND tỉnh Long An và Bản án phúc thẩm của TAND tối cao tại TP.HCM (khi đó) đều tuyên phạt tử hình đối với Hồ Duy Hải. Năm 2011, Chánh án TAND tối cao và Viện trưởng Viện KSND tối cao đều có quyết định không kháng nghị bản án. Năm 2012, Chủ tịch nước cũng đã có quyết định bác đơn xin ân giảm hình phạt tử hình của Hồ Duy Hải. Tuy nhiên, bản án chưa được thi hành do ngày 4.12.2014, Văn phòng Chủ tịch nước có công văn thông báo ý kiến của Chủ tịch nước về việc tạm dừng thi hành án tử hình đối với Hồ Duy Hải và yêu cầu Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng Viện KSND tối cao chỉ đạo xem xét, làm rõ Hồ Duy Hải có bị kết án oan, sai hay không và báo cáo Chủ tịch nước. Ngày 22.11.2019, Viện KSND tối cao đã có quyết định kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, đề nghị hủy các bản án sơ thẩm và bản án phúc thẩm đã tuyên đối với Hồ Duy Hải để điều tra lại. |
Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao bác kháng nghị vụ án Hồ Duy Hải
